‘Ik heb vannacht wéér geen oog dichtgedaan.’ Of: ‘Ik raakte mijn kussen aan en sliep meteen.’ Hoe kan het dat onze slaapgewoonten zo kunnen verschillen?
Tekst: Tomas Brouwers
Maar liefst tien procent van de Nederlanders ondervindt problemen tijdens het slapen. In de ergste gevallen hebben ze last van chronische slapeloosheid. Uit onderzoek blijkt dat van de duizend ondervraagden zo’n tweederde wel eens problemen tijdens het slapen ervaart. Redenen die de ondervraagde Nederlanders genoemd hebben, lopen erg uiteen. Zo’n dertig procent zegt regelmatig wakker te worden van een snurkende bedpartner. Achtentwintig procent geeft aan geldproblemen te hebben en daardoor niet te kunnen slapen, terwijl een andere achtentwintig procent wakker ligt door gezondheidsproblemen bij naasten. Al met al blijft stress nog steeds de hoofdoorzaak van slaapproblemen.
Vrouwen slapen zo nu en dan slechter dan mannen. Dat is te bewijzen door de verschillende hormoonhuishoudens van mannen en vrouwen. Vlak voor het menstrueren en voor de overgang daalt de hoeveelheid oestrogeen en progesteron. Deze hormonen zorgen ervoor dat een vrouw eerder in slaap valt. Gewoonlijk slaapt een vrouw tijdens haar menstruatie of overgang dus slechter; er worden in haar lichaam immers minder hormonen aangemaakt.
De nachtrust maakt tijdens je gehele leven ook veranderingen door. Zowel bij vrouwen als bij mannen verandert de nachtrust naarmate ze ouder worden. Vanaf het vijfenveertigste levensjaar slaapt een mens steeds minder diep. Dit gebeurt zo onder invloed van fysiologische veroudering. Deze manifestatie van het verouderen is te vergelijken met rimpels krijgen en met het vergrijzen van het haar. Hoe ouder een mens wordt, hoe slechter alles gaat werken; zo ook het slaapsysteem.
Ook al is het geen goed plan om voor het slapengaan te gaan sporten, mensen die gedurende de week veel sporten, slapen tóch beter. Degenen die veel energie verbruiken gedurende de dagen, hebben ronduit meer tijd nodig om tot rust te komen. Hierom belanden deze mensen sneller in een diepere slaap.
Slaaptips
3 activiteiten die je sowieso niet voor het slapengaan zou moeten doen:
1. Sporten
Maak je twee uur voordat je gaat slapen niet meer schuldig aan de zwaardere lichamelijke activiteiten als sporten, verhuizen of huishouden. Je hartslag versnelt en je bloeddruk gaat omhoog tijdens dergelijke activiteiten. Dat werkt alles behalve slaapverwekkend.
2. Koffie of alcohol drinken
Cafeïne zorgt ervoor dat adrenaline aangemaakt wordt. Het zorgt ervoor dat je alert wordt of blijft en juist niet slaperig. Alcohol zorgt ervoor dat je lichter gaat slapen en dat je dus sneller wakker wordt.
3. Hersengymnastiek
Als laatste is het ook aan te raden – naast fysieke activiteit – ook geestelijke activiteit te vermijden. Maak geen ruzie, bereid je vergadering van morgen niet voor en leer ook niet die laatste paragraaf voor het proefwerk van morgen. Je geest heeft, evenals je lichaam, tijd nodig om tot rust te komen.